Kaixo! Nire izena Ainara da. Ordenagailu bat eraikitzeko pausuak argi eta erraz azaltzen duen blog baten bila bazabiltza, gelditu hemen. Pieza bakoitzaren buruz informazio argia jartzen saiatuko naiz, baita ere desberdintasunak kalitate-prezioari begira, bakoitzak bere egoera kontuan izanda pieza onenak aukeratzeko. Beraz, lasai ez bazara informatikan aditua ;)

1- PROZESADOREA

Hona hemen aste honetako artikulua, prozesadorea. 

Prozesadorea edo mikroprozesadorea ordenagailu baten prozesatzeko unitate zentrala da, zati garrantzitsuena, ordenagailuaren burua dela esaten da. Prozesadorea ordenagailuan programak ejekutatzeaz arduratzen da, gure ordenagailuaren sistemaz hasirik, nahi ditugun beste programetara arte.



[Datu historiko-interesgarri bezala; Lehenengo ordenagailuak bigarren mundu gerra ostean hasi ziren agertzen, hauek militarki laguntzeko intentzioz eginak izan ziren. Merkaturatutako lehenengo ordenagailuek  balbula batzuk erabiltzen zituzten elektroiak mugiarazteko, baina erraz puskatzen ziren eta nahiko handiak ziren, Teknologiak obetuz joan ala, zirkuito ikaragarri ugariak behar izan ziren, eta hemen egin zen paso oso handia, mikroprozesadoreen agerpenarekin. Gaur egun, mikroprozasadoreak ikaragarri obetu dira eta horretan jarraitzen dute. Guk erabiltzen ditugunak 64bitekoak direnak, 700 milloi transistore inguru izatera iritxi daitezke intel core i7a adibidez, eta 3Ghz ko abiadura inguruan lan egtiten dute (zenbat eta GHz gehiago eta nukleo gehiago hobeagoa da).]

Adibidea; 3 prozesadore desberdin kalitate-prezioari begira:


Intel celeron esaguna da merkeetarikoena izateagatik, baina baita oso onak ez izateagatik , beraz, ez aukeratu hau zure ordenagailua potentea izatea edo jolasteko erabili nahi baduzu. Adibidez: Intel Celeron G1610 2.6Ghz Box => 33€




Intel core da gehien erosten dena,kalitate prezioaren gatik. Adibidez gama erdiko hau: Intel Core i5-4690 3.5Ghz Box => 219€ 







Edo, goi gamako bat :Intel i7-6950X 3.0Ghz Box => 1793€

2-RAM memoria

Prozesadorea atzean utzita, aste honetan RAM memoria da gaia:

Memoria RAM edo Random Access Memory (Ausazko Sarbidedun Memoria) bai irakurri eta bai idazteko aukera eskaintzen duen memoria da. Memoria hegazkorra da, korrontea kentzean (ordenagailua itzaltzean) bere edukia galtzen du. Normalean denbora baterako memoria bezala erabiltzen da, datu ez iraunkorrekin. Garrantzitsua da prozesu-informatikoen funtzionamendu arin
baterako. Prozesadorea bihotza bada RAM bere zirkulazio-sistema izango zen, biak elkartzen dira ahalik eta errendimendu handiena lortzeko.
RAM memoriak gordetzeko kapazitateaz(GB) eta abiaduraz(MHZ) sailkatzen dira. {Kingston markak fama ona dauka}


Adibidea; 3 Ram memoria desberdin kalitate-prezioari begira:

-Zuk ez baduzu ordenagailua gauza askotarako erabiliko, hau da, ez baduzu erabiliko jolasteko eta abar, 2GB-rekin nahiko duzu. Adibidez gama beheko hau:
Kingston ValueRAM DDR3 1333 PC3-10600 2GB CL9=>19,95 €



- Hobeagoa nahi baduzu, 4GB. Adibidez gama erdiko hau: 
Kingston ValueRAM DDR3 1333 PC3-10600 4GB CL9=>30,95 €

-Bideojokoetan jolasteko eta abar nahi baduzu, 8GB-16GB-ko bat izango zen perfektua. Adibidez goi gamako ondorengoa:
Kingston ValueRAM DDR3 1333 PC3-10600 8GB CL9=>64 € 

3-TXARTELAK

Hardwarea. Txartel grafikoa, Soinu txartela eta Sare Txartela.
Hardware grafikoa txartel grafikoek osatzen dute basikoki. Aste hontan txartel grafikoa, soinu txartela eta sare txartela-ren buruz idatziko dut (bai, 3 gai artikulu baten):

⭄1.Lehenik, txartel grafikoa. Honen helburu nagusia monitoreari, azaldu behar diren      datuak zuzen bidaltzea da, hau da, bera arduratzen da monitorean argazkiak agertzeaz.    Hauek ere memoria bat dute, hainbat eta handiagoa izan, orduan eta hobeagoak izango  dira grafikoak eta koloreak.


 -Zertarako erabiliko duzu?

Ez baduzu gauza askotarako erabiliko, hona hemen adibidez txartel grafiko merke, basiko eta on bat: Gigabyte GeForce GT 730 2GB GDDR3=> 57,95 €





Lanerako, 3d-rako edo horrelako zerbaiterako erabiliko baduzu, jakin profesionalek normalean  Quadro aukeratzen dutela. Adibidez: PNY Quadro K1200 PCI-E 4GB GDDR5=>366,11 €







Jolasteko eta erabiliko baduzu, Gforce da aukerarik onena. Adibidez: Gigabyte GeForce GTX 970 -GDDR5 =>305,00€










⭄2.Horain, soinu txartela. Programa  informatikoen bidez 
ordenagailu baten  soinu sarrera  eta irteera kontrolatzea  ahalbidetzen duen txartela da, hau da,  soinua mikrofono baten  bidez grabatzea  edo bozgoragailuetatik irtetzeaz arduratzen  da.

Simple baina naiko ona den bat , Adibidez: Presonus Audiobox USB=>88€







Erdi gamako bat, adibidez: TC Electronic Impact Twin Firewire=>395€








Eta gama altu bat, adibidez: Motu Ultrilite MK3 Hybrid USB/Firewire=>555€







⭄3.Azkenik, sare txartela. Ordenagailu edo inprimagailu bati sare baterako sarbidea eta baliabideak elkarbanatzea ahalbidetzen dizkion gailu elektronikoa da. Beste era batera esanda, ordenagailu baten eta bere periferikoen artean datuak trukatzea ahalbidetzen  du. Sarean erabilitako kableatua eta arkitekturaren arabera, interfaze desberdinak  existitzen dira. Sare-txartel bakoitzak zenbaki identifikatzaile bat dauka, 48 bit  hamaseitarrek osatzen dutena eta MAC deritzona. 




Portatil batean jarriko baduzenu, opzio hau duzu bakarrik,USB sare txartela. adibidez:Unotec Adaptador Mini usb WiFi 300 Mbps=>12,95€ 






PCI sare txartela (gai honen 
buruz dakitenek barre egingo dute, baina egia esan, gaur egun ere erabiltzen dira), , adibidez: TP-LINK TL-WN881ND 300Mbs 11n Wireless PCI Express=>14,95€





NIC sare txartelak, aurrekoa baino modernoagoa nahi baduzu, adibidez:TP-LINK TG-3269 Tarjeta de Red Gigabit 10/100/1000 PCI=>13,75 €

Ama plaka

Ohiko ordenagailu bat eraikitzeko aurretik azaldutako osagarriak (Prozesadorea, Ram...) txertatzen
dira ama plakan , beraz garrantsi handia dauka.

Alde elektriko bat dauka, diodoz, estabilizadorez edo kondensadoreez osatuta (beste elementu batzuekin), alde hau arduratuz tensioaren suministroa ongi sakabatuta egoteaz. Oso garrantsitzua da hau, honek desberdintzendu eta ama plaka baten kalitatea beste batenarengatik

Extended ATX, ATX, Micro ATX y Mini ITX formatoak daude,baina ohikoenak ATX y Micro ATX dira. {ATX  = Advanced Tehcnology Extended}

Adibidez: Asus M5A78L-M PLUS/USB3=>69€


Nola daude jarrita aurreko arttikuluetako osagaiak?:

Agurra

Agur t`erdi!, hardware-a azaltzen bukatu dudanez,  momentuz bloga amaitutzat ematen dut. 
Eskerrikasko honaino jarraitzeagatik☺, espero dut gutzienez apur bat lagundu izana... Hurrengorarte!

Hemen berriro!

Kaixo! zelan? Denbora bat ondoren hemen nago berriro, horaingoan software-ari buruz jardunko dut. Baina, zer da software-a? Ba, motzean azalduz, hardware-a ordenagailuaren atal fisikoak izanik, software-a ondenagailuaren programa informatikoak dira.

Software-a

Aurreko artuikuluan esan bezala, softwarea ordenagailuko programa informatikoak dira, baina sakon dezagun gehiago:

Softwaren erabiltzaileak daukan askatasunaren mailaren eta sofware hori erabiltzeko eta eraldatzeko askatasunaren arabera mota desberdinak daude: 

• SOFTWARE ASKEA: software mota hau erabiltzaileak kopiatu, eraldatu, zein banatu dezake. Iturri kodigo eskuragarri daukate software hauek. Noizean behin nahasi egiten dira aske eta dohain kontzeptuak software mota hauetan, ingelesetik baitator eta bata zein bestea modu berdinean itzultzen dira ,”free” esaten da. Software hau ez dauka zertan dohainikoa izan behar.

• DOMINIO PUBLIKOKOA: Software hau ez dago copyright-arengatik babestua. Honek esan nahi du sortu egin duen pertsonak ez daukala inolako eskubiderik software honen gainean, hau da, ez dauka inolako kontrolik software honekin egiten denarekin.

• COPYLEFT: copyright-ak dituen mugapen guztiak kentzea da, bai banaketan eta baita aldaketetan ere, horrela jende guztiak jatorrizko lana izango du.

• SEMI-FREE SOFTWARE: sofware mota bat da zein guztiz askea ez den, hala ere erabiltzeko, kopiatzeko, aldatzeko eta banatzeko baimenak ditu, helburu ez-lukratiboentzako bada.

• FREEWARE: software mota hau beti dohainikoa da, baina ez dauka zertan librea izan behar. Batzuetan iturriko kodigoa ematen da software hauetan.

• SHAREWARE: mota honetako software-ak, erabiltzaileak denbora-tarte baterako bakarrik erabili ditzakeen softwareei deritzaie, produktua ebaluatzeko asmoz.

Software bat askea noiz den jakiteko, lau askatasun daude ezarrita. Askatasun horiek Richard Stallman-ek ezarri zituen, software askearen kontzeptuaren asmatzailea eta free software foundation-aren fundatzailea. Lau askatasun horiek hurrengoak dira:

0 – ASKATASUNA: programa bat erabiltzeko askatasuna, edozein helbururako.

1 – ASKATASUNA: programa bat nola funtzionatzen duen jakiteko askatasuna eta erabiltzailearen beharretara aldatzeko askatasuna.

2 – ASKATASUNA: programa baten kopiak banatzeko askatasuna, edozeini laguntzeko asmoz.

3 – ASKATASUNA: programa hobetzeko eta hobekuntza horiek publiko egiteko askatasuna.

Sistema eragileak eta aplikazioa-programak

Sofwarea zeinbat ataletan zatitu daiteke, adibidez sistema eragileak eta aplikazio programak:

-Sistema eragilearen xedea ordenagailu batean oso garrantzitsua da. Sistema eragileak oinarrizko sistema eskaintzen du aplikazioak erabili ahal izateko. Era honetan, ingurune grafikoa (baldin badauka, kasu gehienetan badauka) eskaintzen du, era berean, aplikazio eta software ezberdinak kargatu eta egikaritu behar ditu. Hala, bada, aplikazioak normalean programatuta daude sistema eragile zehatz baterako eta horregatik, MS Windowserako garatuta dauden aplikazioak ezin dira erabili GNU/Linux edo Mac Os X sistemetan, ez badaude bertsioak garatuta sistema hauetarako ere bai.

Gaur egun hauek erabiltzen dira gehien:

 Dudarik gabe, windows da irabazle.










-Informatikan, aplikazio bat, erabiltzaile bati mota ezberdinetako lanak egitea ahalbidetzeko diseinatua dagoen programa bat da. Honek nagusiki ezberdintzen du beste programa mota batzuekin sistema eragileak ( Ordenagailuak funtzionatzea egiten dutenak), Utilitate informatikoak (Mantentzearen edo erabilera orokorraren zereginak egiten dituztenak) eta programazio-lengoaiak (Programa informatikoak sortzen dituzte).

Aplikazio-programen adibide batzuk hauek izan ahal dira: datuen komunikazio-programak, multimedia, aurkezpenak, diseinu grafikoa, kalkulua, finantzak, posta elektronikoa, fitxategien konpresioa, obren aurrekontuak, enpresen kudeaketa, etab.

Arriskuak

Ordenagailua nola eraikitzen den azalduta, arazoetatik babesteko, arriskuen berri ematea aproposena dela uste dut. Horretarako, nire ikaskideek segurtasunaren inguruan egindako bideo batzuk jarriko dizuet. Baina arazo bat izanez gero, uzten dizuedan link honetan ere ikus ditzakezue  http://informatika-ondarroa.weebly.com/segurtasuna1.html , seguru lagungarriak direla.